comparatio [2]

comparatio [2]

2. comparātio, ōnis, f. (2. comparo), die Begleichung, I) eig., die Verbindung des Gleichen mit Gleichem, a) lebl. Ggstde., u. zwar pass., die gleiche Stellung, das gleiche Verhältnis, cum solis et lunae et quinque errantium ad eandem inter se comparationem confectis omnium spatiis est facta conversio, zu derselben Stellung gegeneinander, Cic. de nat. deor. 2, 51. – als Übersetzung von ἀναλογία, Cic. Tim. 13 u. 15: Plur., horologiorum ex aqua comparationes (Verhältnisse), Vitr. 9, 8, 4. – b) leb. Wesen, das Zusammenpaaren, item custodiendum est, ne in comparatione (boum) vel staturā vel viribus impar cum valentiore iungatur, Col. 6, 2, 13. – II) übtr.: 1) die Ausgleichung der Amtsgeschäfte (publiz. t. t.), provincia sine sorte, sine comparatione, extra ordinem data, Liv. 6, 30, 3. – 2) die Vergleichung, der Vergleich, a) übh. (sowohl act. als pass.), m. Genet., utilitatum, Cic.: maiorum, minorum, parium, Cic.: similium, Quint.: omnium ante actorum (triumphorum) comparationem amplitudine vincere, Vell.: omnem comparationem feritatis excedere, Quint.: comparatio militum generis armorumque fit, es wird ein V. angestellt, Liv.: in comparatione beneficii, Sen.: ex comparatione regis novi, Curt. (vgl. Bünem. Lact. 7, 15, 7): de maioris periculi ratione, Ps. Quint. decl.: cuius ad comparationem, Ps. Quint. decl.: u. comparatione eius, Plin. (vgl. Mützell Curt. 3, 11 [28], 20). – mit folg. indir. Fragesatz, comparatio, quibus plurimum sit tribuendum, Cic.: comparatio, uter melior uterve utilior (sit), Quint.: eorum autem ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio, de duobus honestis utrum honestius, Cic. – mit cum u. Abl., c. orationis suae cum scriptis alienis, Cic. – absol., aliquam comparationem habere, einigermaßen einen Vergleich zulassen (v. Dingen), Cic.: nullius exempli capere comparationem, keinen V. zulassen (v. Gott), Tert.: non audere in comparationem se demittere, sich in einen V. einlassen (v. einer Pers.), Suet.: magnitudo habet motum incertum; comparatio illam aut tollit aut deprimit, das relative Verhältnis, Sen. ep. 43, 2. – in comparatione, Cic.: sub comparatione, Ps. Quint. decl.: sine comparatione, Cic. u. Sen.: amplificatio, quae fit per comparationem, Quint. – b) insbes.: α) (als rhet. t. t.) c. criminis, die vergleichsweise Gegenüberstellung eines Verbrechens und einer edlen Handlung, derentwegen das Verbrechen begangen wurde, Cornif. rhet. 1, 24 u. 25. Cic. de inv. 1, 15 u. 2, 72 (versch. v. comparatio criminis unter 1. comparatio no. b). – β) (als gramm. t. t.) der Vergleichungsgrad, der Komparativ (Ggstz. superlatio, der Superlativ), im Sing. u. Plur., Quint. 1, 5, 45. Charis. 112, 14 sqq.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Comparatio — is a rhetorical strategy that uses comparison to persuade people. Comparatio relies upon people s knowledge or beliefs about a phenomenon, and then discursively links that phenomenon to a different phenomenon about which the speaker/writer wishes …   Wikipedia

  • Comparatio — (lat.), der Vergleich, s. Komparation; c. literarum, Vergleichung einer Handschrift durch Schriftverständige (s. Schriftvergleichung) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Comparatio — Comparatĭo (lat.), Vergleichung, s. Komparation …   Kleines Konversations-Lexikon

  • comparatio — index comparison Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Comparatio literarum — (Rechtsw.), Vergleichung der Handschriften, s. u. Urkunde …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Comparatio literarum — Comparatio literarum, lat., Vergleichung der Handschriften …   Herders Conversations-Lexikon

  • comparatio —    (s.f.) Specie di antitesi, essa consta di due concetti messi a confronto in forma sindetica o asindetica:    Es.: Richelieu, grand, subli­me, implacabile ennemi; Mazarin, souple, adroit, et dangereux ami. comparazione …   Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani

  • comparatio literarum — /kompareysh(iy)ow lidareram/ In the civil law, comparison of writings, or handwritings. A mode of proof allowed in certain cases …   Black's law dictionary

  • comparatio literarum — /kompareysh(iy)ow lidareram/ In the civil law, comparison of writings, or handwritings. A mode of proof allowed in certain cases …   Black's law dictionary

  • comparatio literarum — A comparison of letters; that is, of handwritings …   Ballentine's law dictionary

  • Philosophy (The) of the Italian Renaissance — The philosophy of the Italian Renaissance Jill Kraye TWO CULTURES: SCHOLASTICISM AND HUMANISM IN THE EARLY RENAISSANCE Two movements exerted a profound influence on the philosophy of the Italian Renaissance: scholasticism and humanism, both of… …   History of philosophy

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”