impero

impero

im-pero, āvī, ātum, āre (in u. paro), anbefehlen, befehlen, gebieten, I) im allg.: α) m. Acc.: quae imperarentur facere dixerunt, Caes.: ex libidine leges imperantur, Sall. fr.: alci nuptias locupletis propinquae, Quint.: imperata impensa, Quint. – Partiz. subst., imperātum, ī, n., das Befohlene, die Order, imperatum u. imperata facere, Caes.: ad imperatum non venire, Caes. – β) m. folg. Infin.: signa extemplo canere, Acc. fr.: animo otioso esse, Ter.: sibi omnia assentari, Ter.: frumentum comportare, Sall.: iniuriae oblivisci sibi imperavit, Val. Max.: flectere iter sociis, Verg.: im Passiv, haec ego procurare et idoneus imperor et non invitus, es liegt mir ob od. (medial) ich lege mir auf, Hor. ep. 1, 5, 21: in easdem lautumias etiam ex ceteris oppidis deduci imperantur, Cic. Verr. 5, 68. – u. m. folg. Acc. u. Infin., bes. m. Acc. u. Infin. Pass., Cato, Lucr., Cic. u.a. (vgl. Nipp. Quaest. Caes. p. 121 sq.). – γ) m. folg. indir. Fragesatz, quin tu quid faciam impera, Ter.: quae volo simul imperabo, Ter.: quantum quisque daret pro facultatibus imperabat (bestimmte), Nep. – δ) m. folg. ut u. Konj., Cic. u.a.: m. folg. ne u. Konj., Ter. u. Caes.: m. bl. Coniunctiv, alant imperat classem, Ov.: stringerent ferrum imperavit, Liv.: huic imperat, quas possit, adeat civitates, Caes. – ε) mit Gerund., optimis insternendum vestimentis, Auct. b. Hisp. 33, 3. – ζ) absol.: si quid opus est, impera, Plaut.: impera si quid vis, Plaut.: omnia faciam, impera, Ter. – II) insbes.: A) über jmd. gebieten, herrschen, jmd. befehligen (Ggstz. alci parēre, oboedire, servire), 1) eig.: a) übh.: liberis suis, Ter.: gentibus, Nep.: illo imperante, unter seinem Oberbefehl, Nep. – vocari ad imperandum, um Befehle zu empfangen, Sall.: ebenso adesse ad imperandum, Cic. – bildl., sibi, Cic.: cupiditatibus, Cic.: irae, bezähmen, Ov.: animo, sich überwinden, Curt.: nunc imperare animo nequeo quin, cur periturus essem, scirem, Liv.: ego non possum mihi imperare, quin doleam, Sulp. Sev.: cum, ut ea solveret, sibi imperare non posset, es nicht über sich gewinnen, Cael. in Cic. ep.: tamquam nescias, cui imperem, über wen ich verfüge, Sen. – b) regieren, herrschen, bes. Herrscher, Alleinherrscher (König, Kaiser) sein, imperare coepisse, die Regierung antreten, Plin. pan.: recusabas imperare, Plin. pan.: triduo tantum imperavisse, Treb. Poll.: qui unā die factus est imperator, aliā die visus est imperare, tertiā interemptus est, Treb. Poll.: Titum invitum et a militibus coactum imperasse, Treb. Poll.: imperare (Gordianum) coëgerunt, Capitol.: Iulius Caesar, qui postea imperavit (Alleinherrscher war), Eutr.: Philippus, qui post eum imperavit, Eutr.: alqo imperante, unter jmds. Regierung, Eutr. – 2) übtr.: a) zu viel zumuten, Gewalt antun, voci suae, Plin. ep.: plenis oculis et umentibus, Sen.: patrimonio, Sen. – b) vom Landbau, bearbeiten, agris, Sen.: arvis, Verg.: vitibus, Colum. – B) eine Leistung anordnen, anbefehlen, 1) als t. t. des Privatlebens: imp. cenam, Cic.: u. so non domi imperaram, hatte zu Hause keine Befehle (wegen des Essens) gegeben, Cic. – 2) als publiz. u. milit. t. t., eine Leistung, Lieferung anbefehlen, zu stellen od. zu liefern auflegen, frumentum sibi in cellam, Cic.: pecunias privatis, Nep.: naves civitatibus, Nep.: u. so equites, obsides civitatibus, Caes.: u. bl. obsides, Cic.: arma, Caes.: milites, Caes.: m. dopp. Acc., quem (numerum frumenti) ei civitati imperas emendum, Cic. Verr. 3, 173. – C) v. Ärzten, verordnen, alqd, Cels. 7, 20. Sen. de ira 1, 16, 4: v. den Hebammen, Ter. Andr. 484 (aber imperantes sibi, seine Kunden, v. einem Arzte, Alfen. dig. 38, 1, 26). – D) als publiz. t. t., die Bürger zu den Comitia centuriata beordern, rufen, exercitum (das Volk), Varro LL. 6, 88 u. 95. Gell. 15, 27, 4: u. so scherzh. Plaut. capt. 155 u. (im Doppelsinn) Plaut. cist. 58. – E) als gramm. t. t., imperandi modus, der Imperativ, Mart. Cap. 3. § 234: imperandi declinatus, die Abänderung des Imperativs, Varro LL. 10, 32. – / Archaist. Form imperassit = imperaverit, Cic. de legg. 3, 6. – Nbf. indupero, s. bes.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Impero — bezeichnet: Impero (Fluss), ein Fluss in Italien Impero (Rebsorte), eine Rebsorte RN Impero, ein Schiff Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wort bezeichneter Begriffe …   Deutsch Wikipedia

  • impero — index imperative Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • impero — /im pɛro/ s.m. [lat. impĕrium, der. di imperare comandare, essere a capo ]. 1. (lett.) [autorità incontrastata: l i. dell aria ] ▶◀ controllo, dominio, predominio, supremazia. 2. (polit.) [organismo politico con a capo un sovrano che ha il titolo …   Enciclopedia Italiana

  • impero — im·pè·ro s.m., agg.inv. CO 1a. s.m., autorità, dignità di imperatore | durata dell esercizio dell autorità imperiale 1b. s.m., forma di governo monarchico che ha a capo un imperatore 1c. s.m., organismo politico costituito da un insieme di… …   Dizionario italiano

  • Impero — RN Impero Banderas Historial Astillero …   Wikipedia Español

  • impero — {{hw}}{{impero}}{{/hw}}o (lett.) imperio spec. nel sign. 4 s. m. 1 Forma di governo monarchico con a capo un imperatore: le lotte fra il papato e l –i. 2 Stato che ha per sovrano un imperatore: l impero d Austria. 3 L insieme dei Paesi sottoposti …   Enciclopedia di italiano

  • imperò — im·pe·rò cong. OB 1. con valore conclusivo, perciò 2. con valore avversativo, però {{line}} {{/line}} DATA: sec. XIII. ETIMO: der. di però con 1in . POLIREMATICHE: imperò ché: loc.cong …   Dizionario italiano

  • Impero Hotel Rome (Rome) — Impero Hotel Rome country: Italy, city: Rome (Termini Station Area) Impero Hotel Rome Impero hotel is located 15 miles from Leonardo di Vinci Airport and is close to several tourist attractions and places of interest. In addition, an array of… …   International hotels

  • Impero (Rebsorte) — Impero ist eine weiße Rebsorte. Sie ist eine Neuzüchtung zwischen Muscat de Hambourg x Ciclopica. Die Kreuzung erfolgte im Jahre 1925 in Rom durch den Züchter Alberto Piròvano. Impero ist eine Tafeltraubensorte. Siehe auch den Artikel Weinbau in… …   Deutsch Wikipedia

  • Impero Hotel Varese — (Кантелло,Италия) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: Via dei Bucaneve 1 …   Каталог отелей

  • Impero Romano B&B Roma — (Рим,Италия) Категория отеля: Адрес: Via Amiterno 3, Аппио Латино, 00183 Рим …   Каталог отелей

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”