impleo

impleo

im-pleo, plēvī, plētum, ēre (in u. *pleo), vollmachen, anfüllen, I) eig. u. übtr.: A) im allg., anfüllen, vollfüllen, vollgießen, a) eig.: fossas, Liv.: amphoram ad summum, Plaut.: m. Abl., mero pateram, Verg.: os aquā, W. in den M. nehmen, Sen.: gremium frustis, Cic.: uterum generoso semine, Ov.: impletae cibis vinoque venae, Liv.: m. Genet. (wie εμπίμπλημι), omnes angulos furum, Plaut.: ollam denariorum, Cic.: multos codices earum rerum, quibus etc., Cic.: mit de u. Abl., volumina de istis rebus, Cic. – b) übtr., anfüllen, erfüllen, m. Abl., alqm fustibus, vollhauen, Plaut.: urbem lamentis, Liv.: caput calido oleo, begießen, benetzen, Cels.: mit Genet., fusti fissorum caput, Plaut. – vites od. uvae se implent, werden voll, strotzen von Beeren, Col. – ducentis navibus omnem oram Italiae Siciliae Sardiniaeque, an der g. Küste von J. usw. Landungen vornehmen, Liv.: maria terrasque foedā fugā, bedecken, Liv.: urbs deinde impletur, wird heimgesucht von ansteckenden Krankheiten, Liv.: impl. aures alcis, jmdm. in den O. liegen, Liv. 45, 31, 6. Curt. 10, 1 (4), 28 (vgl. no. II, B, 5).

B) insbes.: 1) erfüllen, sättigen, zur Genüge zu essen geben, mit Speise und Trank anfüllen, implentur Bacchi carnisque, sie sättigen sich mit usw., Verg.: si quis interdiu se implevit, Cels. – 2) schwanger od. trächtig machen, a) v. Menschen, alqam, Ov.: uterum, schwanger werden, Iustin.: mit Abl. der Leibesfrucht, ingenti illam implet Achille, Ov. – b) v. Tieren, Colum. – c) uterus tamquam implens (sc. se), gleichs. schwanger, d.i. stark, dick, fleischig, Colum. – 3) zunehmen machen, corpora (vom zunehmenden Monde), Ggstz. corpora inanire, Plin. – dah. a) aufschwellen, alqm (v. der Wassersucht), Cels.: flatus vela implet, Plin. – b) voll-, fleischig-, fett machen, implet corpus modica exercitatio, Cels.: tenuis homo implere se debet, plenus extenuare, Cels. – 4) eine bestimmte Zahl vollzählig machen, ergänzen (wie ἀναπληροῦν), a) eig.: triginta legionum instar impleverat, Vell.: ut quidquid gregi deperierit, ex fetibus impleatur, Paul. sent.: implentur validae tirone cohortes, Lucan.: implere equestres facultates, was am Ritterzensus fehlt, zuschießen, Plin. ep. – b) übtr., eine Zahl, ein Maß, eine Größe vollkommen ausfüllen, -erreichen, impleta ut essent sex milia armatorum, Liv.: in quibus eques triginta milia implebat, Curt.: modius grani sexdecim libras implet, wiegt volle 16 Pf., Plin. – arboris crassitudo quattuor hominum ulnas complectentium implet, Plin. – v. Monde, luna quater iunctis implerat cornibus orbem, Ov.: cum orbem sidus implevit (Ggstz. sidus se curvare coepit in cornua), Curt.: cum aut inchoatur luna aut impletur, Tac.

II) bildl.: A) im allg.: erfüllen, totam Italiam nominis sui, Liv.: florem iuventutis spei animorumque, mit H. u. Mut erfüllen, -beseelen, Liv.: omnia potestatis suae, Liv.: omnia terrore, omnia tumultu ac terrore, Liv. – portentum anxiis pectus implevit curis, Liv.: alqm spe, Iustin.: populares laudibus Scipionis, unter seinen L. verbreiten, Liv. – Turnum nuntius implet, Verg. – ceterorum rudes animos, dem unerfahrenen Sinne der übrigen einreden, Tac.

B) insbes.: 1) mit etw. sättigen, befriedigen, stillen, sese regum sanguine, Cic.: se caedibus, Sil. – cum osculis, cum lacrimis dolorem meum implevero, Tac.: comitum visu fruitur miseranda suarum, impleri nequit, sich nicht satt genug sehen, Val. Flacc. – 2) eine Lebenszeit vollenden, vitae cursum, Plin.: finem vitae sponte an fato, des Lebens Ende finden, Tac. – dah. implevisse mit einer Jahreszahl = so u. so viel Jahre od. das so u. so vielte Jahr verlebt haben = so u. so alt sein, quater undenos decembres, Hor.: annum septimum et sexagesimum, Plin. ep.: nondum annos quattuordecim, Plin. ep. – 3) etw. in der Rede, durch die Darstellung hervorheben, als wichtig darstellen, oft b. Quint.; s. Spalding Quint. 5, 13, 56. – 4) jmds. Stelle ausfüllen, jmd. im Amte usw. vertreten, vicem alcis, Plin. ep.: locum principem, Tac.: censorem, Vell. 2, 95. – 5) erfüllen, Genüge tun, befriedigen, ausfüllen, aures alcis (jmds. Ohr = Geschmack), Cic. or. 104. Tac. hist. 1, 90 (vgl. oben no. I, A, b): oculos insolito spectaculo, seine Augen weiden an dem ungew. Sch., Plin. pan.: promissum, das Versprechen erfüllen, Plin. ep. (so auch non polliceri, quod non possim implere, Cic.): impletum est omne consilium (Absicht), Tac.: munia sua, Tac.: officium, Eccl.: officium publicum, Plin. ep.: so auch officii partes od. bl. partes, Plin. ep. u. Ov.: spem, Plin. ep.: leges alcis, Ov.: legem, Vulg.: fata, dem Willen des Fatums entsprechen, die Verheißungen des F. ins Werk setzen, Liv.: laetitiam illius diei, zur Genüge darstellen, Vell.: vera bona, quae in virtutibus posita sunt, in vollem Maße besitzen, Tac.: non advocati fidem, sed inimici amaritudinem implesse, nicht den unbefangenen Sachwalter, sondern den ganz erbitterten Feind gemacht haben, Plin. ep. – / Über die synk. Formen implesti, implestis, implerunt, implessem, implesse s. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 340 u. 341.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • имплементация — (от лат. impleo  наполняю, исполняю), осуществление, исполнение государством международных правовых норм. Каждое государство само определяет методы и средства имплементации. В международном договоре также может быть предусмотрена необходимость… …   Энциклопедический словарь

  • ԽՃՈՂԵՄ — (եցի.) NBH 1 0948 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 12c, 13c ն. ԽՃՈՂԵՄ πληρόω, ἑμπληρόω, ἑκπληρόω , ὐπερεμπίπλω impleo, expleo, supra modum impleo. որ եւ ԽՃԵԼ (ըստ ՟բ. նշ.) Խիծ եւ հոծ լնուլ, մանաւանդզորովայն անչափութեամբ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ИМПЛАНТАЦИЯ ИМПЛЕМЕНТАЦИЯ — (от лат. impleo наполняю исполняю), осуществление, исполнение государством международных правовых норм. Каждое государство само определяет методы и средства имплементации. В международном договоре также может быть предусмотрена необходимость… …   Большой Энциклопедический словарь

  • Papal Oath (Traditionalist Catholic) — The Papal Oath is an oath (see text below) that some Traditionalist Catholics say was taken by the popes of the Catholic Church, starting with Pope Saint Agatho, who was elected on 27 June 678. They claim that over 180 popes, down to and… …   Wikipedia

  • Имплементация — (от лат. impleo наполняю, исполняю) осуществление, исполнение государством международных правовых норм. Каждое государство само определяет методы и средства имплементации. В международном договоре также может быть предусмотрена необходимость… …   Политология. Словарь.

  • emplir — (an plir) 1°   V. a. Rendre plein. Emplir un coffre, un verre. •   J aperçois un canot vide sur le rivage, emplissons le de cocos, jetons nous dans cette petite barque, laissons nous aller au courant, VOLT. Candide, 17.    Fig. •   De sa vaste… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • BUDA — I. BUDA apud Pelagium de Vitis Sanctorum, Vides autem Aegyptium vestitum mollibus rebus, et budam de papyro et pellem stratam sub ipso: est stramentum vel storea. Glossae Isidori, Buda, storea. Idem alibi Budas stramenta camelorum, i. e. σάγματα… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԱՌԼՆՈՒՄ — (լցի. կր. լցայ, լցեալ.) NBH 1 0306 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ὐποπλήρω, ὐποπλήθω, ἑπιπίμπλημι impleo, suppleo, expleo Տիրապէս լնուլ. լցուցանել ամենայնիւ. զեղուլ. պատարուն գործել. պարարել. յագեցուցանել …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԼՆՈՒՄ — (լցի լից լցեալ) NBH 1 0891 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 10c, 12c, 13c, 14c ն. եւ կր. լնում, կամ լնանիմ, կամ լնիմ, լցայ, լցեալ. πληρόω, γεμίζω impleo, repleo եւն. Լի առնել զթափուրն. լցուցանել. հեղուլ զեղուլ,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԼՑՈՒՑԱՆԵՄ — (լցուցի, լցո՛.) NBH 1 0908 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 10c, 12c ն. πληρόω, ἑμπλήθω impleo χορτάζω saturo եւն. Լնուլ, լի առնել. Ճոխացուցանել. լեցընել. ... *Զգանձս նոցա լցուցից բարութեամբ. Առակ. ՟Ը. 21: *Բաժանեցից …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀՈԳԻԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 2 0114 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 12c, 13c, 14c ն. πνευματίζω impleo spiritu, animo. Տալ հոգիանալ. հոգիացեալ առնել. հոգի տալ. սրտացուցանել. կենդանացուցանել. հոգեւորել. *Հոգիացոյց զանհոգիսն. Փիլ. այլաբ.: *Իմասցուք… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”