indignus [1]

indignus [1]

1. in-dignus, a, um, unwürdig, I) = durch seine Eigenschaften einer Person od. Sache unwürdig, unwert, passiv = etw. (ein Übel od. ein Gut) nicht verdienend, aktiv = zu etw. nicht befähigt, zu etw. ungeeignet, unbefugt, unberechtigt, α) m. Abl.: ind. iniuriā hāc, Ter.: illo supplicio indignus fuit, Curt.: omni honore indignissimus, Cic.: tanto indignissime nato, Stat. – β) mit Genet.: magnorum haud unquam ind. avorum, Verg. Aen. 12, 649: nec dextrā (an Tapferkeit) indignus avorum, Sil. 8, 383: gratiae dei et misericordiae indign., Vict. Vit. 3, 51: indign. rei tantae, idem 3, 61. – γ) m. Dat., maiestati indigna divinae, Augustin. de civ. dei 6, 6. – δ) mit ad u. Akk., ut qui capere intellectu nequiverint ad ea etiam legenda videantur indigni, Boëth. theol. 1. praef. p. 150, 20. – ε) m. 2. Supin.: digna atque indigna relatu vociferans, Verg. Aen. 9, 995: enimvero id auditu dicere indignum esse, Liv. 34, 58, 4. – ζ) m. folg. indir. Fragesatz: quaero abs te: iine, qui postulabant, indigni erant, qui impetrarent? Cic.: modo, quos, ut socios haberes, dignos duxisti, haud indignos iudicas, quos in fidem receptos tuearis, Liv. – aktiv, at tu indignus, qui faceres (contumeliam), unbefugt, Ter. – η) m. folg. ut u. Konj., cum indigni ut a vobis redimeremur visi simus, Liv. 22, 59, 17. – θ) m. folg. Infin.: fabula nota quidem, sed non indigna referri, Ov.: indigni fraternum rumpere foedus, Hor. – ι) absol. (so daß der Gegenstand, dessen jmd. unwürdig ist od. wozu er nicht befugt ist, aus dem Zusammenhang ergänzt werden muß; vgl. die Auslgg. zu Cic. Tusc. 4, 46 u. zu Hor. sat. 2, 2, 103), divitias quivis, quamvis indignus, habere potest, Cic.: quibus (comitiis) ut indigni praeterirentur, Liv.: calamitates hominum indignorum (derer, die sie nicht verdienen) sublevare, Cic.: cur eget indignus (unverdient) quisquam, te divite? Hor.: illud exemplum ab dignis et idoneis (Strafwürdigen u. Straffälligen) ad indignos et non idoneos (Unschuldige u. nicht Straffällige) transfertur, Sall. Cat. 51, 27. – v. Lebl.: αα) passiv: et indigno circumdat vincula collo, Ov. (mehr Beisp. s. Jacobs Blumenl. 1, 125). – ββ) aktiv: indignis percussit pectora palmis, unbefugten, Ov.: u. so pulsata indignis saepe queror manibus, Prop.

II) übtr., v. dem, dessen jmd. od. eine Sache nicht würdig ist, od. was jmd. nicht verdient hat, unwürdig, unwert, unverdient, dah. auch ungeziemend, ungeeignet, unangemessen, α) m. Abl.: indignum est sapientis gravitate et constantiā defendere etc., Cic.: neque quidquam fecit Datames, quod suā fide esset indignum, Nep.: etiam fortunā indignum videbatur, si etc., Plin. pan. 77 extr. – β) m. Genet.: indigno gloriae suae decreto, Val. Max. 9, 2. ext. 8. – γ) m. Dat., quam indigna (sunt) nomini Christiano m. folg. Infin., Tert. de cult. fem. 2, 5. – δ) m. ad u. Akk., hoc adiutorii genus inconveniens fluori sanguinis et indignum ad constrictionem, Cael. Aur. de morb. chron. 2, 13, 183. – ε) m. 2. Supin., non indignum relatu, Solin. 7, 12. – ζ) absol., unwürdig, unangemessen = schmachvoll, abscheulich, schändlich, empörend, hoc uno sol non quicquam vidit indignius, Cic.: filii eius egestas indignissima, Cic.: ind. facinus, Ter.: amor (unwürdige, treulose), Verg.: hiemes, unangemessene, zu harte, Verg.: indignum in modum multari, Liv.: indignis modis accipi, Ter.: quae futura in eum exempla indigna dicunt, Ter. – n. pl. subst., indigna (Unwürdiges, Unverschuldetes) perpeti, Nep. Phoc. 4, 3: digna atque indigna od. (asyndet.) digna indigna pati, Sen. ad Marc. 10, 6. Verg. Aen. 12, 811: digna atque indigna canere, Val. Flacc. 2, 115. – dah. indignum est mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., teils = es ist unangemessen, ungeeignet, unschicklich, non indignum videtur memorare, Sall.: indignum duxit (grandem piscem) ad venales deferre, Fronto; teils = es ist eine Ungerechtigkeit, es ist hart, nec fuit indignum superis, bis sanguine nostro Emathiam pinguescere, Verg.: sata exuri, dirui tecta, misera magis, quam indigna patienti esse, Liv.; teils = es ist unwürdig, -entehrend, -schimpflich, -schmachvoll, -empörend, -eine Schande, -eine Schmach, indignum est a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore, Cic.: u. id vero indignum (schmachvoll) visum, ab tumultuario auxilio castra Romana terreri, Liv.: tum vel hoc indignissimum est vos idoneos habitos, per quorum sententias iusque iurandum id assequantur, Cic.: so auch pro indignissimo habere m. folg. Acc. u. Infin., Liv. – u. der Ausruf facinus indignum od. indignum facinus m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin., es ist od. wäre schändlich, abscheulich, empörend, daß od. wenn usw., fac. ind.! sic circumiri, Ter.: fac. ind.! epistulam... neminem reddidisse, Cic.: quam ind. fac.! ancillam aere emptam (esse) suo, Ter. – u. als parenthet. Ausruf: indignum facinus! Ter., proh facinus indignum! Sen. rhet., u. bl. indignum! Hor. u.a. = es ist schändlich, abscheulich, empörend, welche Schande! welche Schmach! u. dgl.; vgl. Ruhnken Ter. Andr. 1, 1, 118. Bentley Hor. sat. 2, 5, 79.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Indignus qui illi matellam praestet. — См. Не достоин развязать ремень обуви …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • NOMINARI indignus — inter summa convitia. Testamentum vetus Grunii Porcelli, Nec nominando coco, do, lego ac dimitto popam ac pistillum, liget sibi collum de reste. Sulpitius Seu. fine Dialogorum c. 22. Quod si veltequondam, velme semper audire voluisset, et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • indigne — [ ɛ̃diɲ ] adj. • fin XIIe; lat. indignus I ♦ INDIGNE DE. 1 ♦ Qui n est pas digne de (qqch.), qui ne mérite pas. Elle est indigne de notre confiance. Il s est rendu indigne d un tel poste. ⇒ démériter, se disqualifier. ♢ Dr. Être indigne de… …   Encyclopédie Universelle

  • indigné — indigne [ ɛ̃diɲ ] adj. • fin XIIe; lat. indignus I ♦ INDIGNE DE. 1 ♦ Qui n est pas digne de (qqch.), qui ne mérite pas. Elle est indigne de notre confiance. Il s est rendu indigne d un tel poste. ⇒ démériter, se disqualifier. ♢ Dr. Être indigne… …   Encyclopédie Universelle

  • Vesting Prayers — are prayers which are said while a cleric puts on vestments as part of a liturgy of the Catholic (Universal) Church, whether Eastern or Western. They feature as part of the liturgy in question itself, and take place either before or after a… …   Wikipedia

  • Werth (Adverb.) — 1. Der ist eins dings nicht werth, der nicht das Hertz hat, dass er s begehrt. – Lehmann, 66, 21; 100, 7. 2. Der ist wenig werth, der sich um seinen guten Namen nicht wehrt. 3. Die sind werth zu leben, die jedem das Seine geben. Holl.: Zij zijn… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Liste der Kardinalskreierungen Innozenz’ II. — Papst Innozenz II. hat im Verlauf seines Pontifikates (1130–1143) die Kreierung von um 50 Kardinälen vorgenommen[1]. Inhaltsverzeichnis 1 Konsistorien[2] 1.1 21. Februar 1130 1.2 4. März 1132 …   Deutsch Wikipedia

  • endino — ► adjetivo coloquial Que es indigno o perverso. * * * endino, a (del lat. «indignus», indigno; gralm. inf.; n. calif.) adj. y n. Se aplica como insulto a una persona traviesa o que causa mucho trabajo, *enfado o molestia a la que habla: ‘Esta… …   Enciclopedia Universal

  • ԱՆԱՐԺԱՆ — (ի, ից, եւ աց.) NBH 1 0115 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. ἁνάξιος indignus Որ ոչն է համարեալ արժանի իմիք բարւոյ. ... *Երանի՛ որ ոչ ծառայեաց անարժանի իւրում. Սիր. ԻԵ. 21: *Անարժանօքն գործէին… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • Indign — In*dign , a. [L. indignus; pref. in not + dignus worthy: cf. F. indigne. See {Dignity}.] Unworthy; undeserving; disgraceful; degrading. Chaucer. [1913 Webster] Counts it scorn to draw Comfort indign from any meaner thing. Trench …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Indignify — In*dig ni*fy, v. t. [L. indignus unworthy + fy.] To treat disdainfully or with indignity; to contemn. [Obs.] Spenser. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”