prospicio

prospicio

prōspicio, spēxī, spectum, ere (pro u. specio), I) intr. aus der Ferne herabschauen, herausschauen, vorwärts-, in die Ferne hinsehen, -hinschauen, A) eig.: 1) übh.: per fenestras, aus den F. sehen, Ambros.: ex castris in urbem, Caes.: parum prospiciunt oculi, sehen nicht gut in die Ferne, Ter.: multum, weit sehen, weite Aussicht haben, Cic.: Venus prospiciens, eine Statue auf Cypern, Ov.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro sat. Men. 260. – 2) insbes., nach allen Seiten sich umsehen, achtgeben, puer ab ianua prospiciens, Nep. Hann. 12, 4: pavorem simulans (feles) prospexit toto die, gab acht, lauerte, Phaedr. 2, 4, 10. – B) bildl.: a) Vorsicht anwenden, Vorsorge-, Fürsorge tragen, nisi prospicis, Ter.: prospicite, Cic.: nisi prospectum aliquid est, Ter.: m. folg. ut u. Konj., Cic.: m. folg. ne u. Konj., Caes.: m. folg. Dat., sociis, Cic.: patriae, Cic.: vectigalibus, Cic.: liberis suis, Nep.: malo, vorbeugen, Cic. – b) übtr., quaedam etiam serunda non tam propter praesentem fructum, quam in annum prospicientem, Varro r. r. 1, 23, 3. – II) tr. von fern od. in der Ferne vor sich sehen, vor sich erblicken, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) übh.: regiones circumcirca, Serv. Sulp. in Cic. ep.: campos longe, Verg.: alqm procul, Verg.: Italiam ab unda, Verg.: moenia urbis Tarpeia de rupe, Lucan. – b) insbes.: α) nach etwas in die Ferne ausschauen, -sich umsehen, ex speculis adventantem hostium classem, Liv. 21, 49, 8. – β) etwas von fern mit ansehen, einer Sache von fern zuschauen, incendium e Tiberiana domo, Suet.: e triclinio ardentem rogum, Suet. – γ) etwas nur von fern erblicken, nur einen Blick aus der Ferne in etw. tun = nicht ordentlich betreten, -besuchen, prospeximus curiam, Plin. ep.: neque prospexisse castra contentus, Plin. pan.: vitam (v. einem als Kind Sterbenden), Sen. – 2) übtr., v. Örtl., die Aussicht auf etw. haben, -gewähren, domus prospicit agros, Hor.: villa lacum prospicit, Plin. ep.: cubiculum valvis cryptoporticum, fenestrā prospicit mare, Plin. ep. – B) bildl.: 1) im Allg.: senex aut prospiciens senectutem das Alter schon vor sich sehend, sich dem Alter nähernd, Sen. ep. 33, 7. – 2) insbes.: a) etwas vorher-, voraussehen, casus futuros, Cic.: futura, Cic.: talem exitum vitae suae, Liv.: prospicientes animo exitum incauti a fraude fraterna iuvenis, Liv.: alios ego vidi ventos, alias prospexi animo procellas, Cic.: m. folg. indir. Frages., ut iam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis, Cic. – b) für etw. sorgen, etw. besorgen, anschaffen, verschaffen, ferramenta, Cic.: commeatus, Liv.: pecori suo hibernum et aestivum pabulum, Sen.: filiae maritum, Plin. ep.: sedem senectuti vestrae, Liv. – / Synkop. Perf. prospexti, Ter. adelph. 689.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • RADIUS — apud Virgilium, de Conone et Archimede, Ecl. 3. v. 41. In medio duo signa, Conon: et quis fuit alter, Descripsit totum radio qui gentibus orbem: Servio, est virga Philosophorum, quâ Geometra lineas indicant. Inventa autem haec Ars est tempore,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԶԱԿԱՆԵՄ — (եցի.) NBH 1 0710 Chronological Sequence: Early classical, 6c ն. προνοέω prospicio, provideo, contemplor Քաջ ականել. դիտել. նկատել. աղեկ մը նայիլ. ... *Ոչ զականիցէ (կամ զականեսցէ) զիս ակն. Յոբ. ՟Ի՟Դ. 15: *Քաջապէս եւ զայս զականիցէ՛ք հզօրքդ. Պիտ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԶԳՈՒՇԱՆԱՄ — (ացայ, ցի՛ր.) NBH 1 0728 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c չ. Բցռ. խնդր. προσέχω, εὑλαβέομαι , διατηρέω, φυλάττω, ομαι, διαφυλάττω attendo, caveo, observo, custodio Զգոյշ լինել. զգոյշ կալ. պահել… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՅԱՌԻՄ — (եցայ, եա՛ց.) NBH 2 0338 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 12c ձ. παρακύπτω, εἱσκύπτω prospicio, inspicio, intueor, specto. որ եւ ՅԱՌՈՒՄ. Կարկառիլ. երկայնիլ. բերիլ. ձգիլ աչօք կամ մտօք. դիտել. նկատել. *Յառեալ (կամ կարկառեալ) ընդ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԱԽԱԽՆԱՄԵՄ — (եցի.) NBH 2 0388 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 8c, 11c, 12c ն. προνοέω, προμηθέομαι provideo, prospicio, procuro διοικέω rego, administro, guberno. Կանխել ʼի խնամել. կանխաւ հոգ տանել մեծաւ խնամով. խնամարկել. անտեսել. տնօրինել. ուղղել …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԿԱՏԵՄ — (եցի.) NBH 2 0427 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ն. σκέπτομαι, ὀράω, ἑφοράω, θεωρέω, ὅπτομαι specto, aspicio, aspecto, intueor, contueor, considero, cerno, video οἱκάζω conjicio στοχάζομαι conjecto …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՊՇՆՈՒՄ — (պշեայ, պշուցեալ.) NBH 2 0658 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c չ. ՊՇՆՈՒՄ ἁτενίζω, ἁτενῶς ἁναβλέπω , κατανοέω, προσνοέω intentis oculis prospicio, contueor, adverto. որ եւ ՊՇՆԵԼ. (իբր ուշ ունել՝ դիտել որպէս պուշ կամ ապուշ). Յառիլ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • cler — Cler, Clarus. Aucunement cler, Sublustris. Cler comme eauë de roche, Limpidus. Fort cler, Illustris, Praeclarus, Luculentus. Fort cler et luisant, comme eauë, ou verre, au travers duquel on voit, Dilucidus, Perlucidus. Estre cler, Clarere,… …   Thresor de la langue françoyse

  • presque — Presque, Pene, Prope, Propemodum, Fere, Modo, Ferme, Tantum non, Modo non. Il m a presque tué de coups, Me pugnis vsque occidit. Presque tous, Plerique, Fere plerique. Presque sept heures, Hora quasi septima. L espace presque de quatorze ans,… …   Thresor de la langue françoyse

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”