sidus

sidus

sīdus, eris, n., das Himmelsbild, das Gestirn, I) eig. u. meton.: A) eig., teils durch mehrere Sterne gebildetes Sternbild, Sterngruppe, teils einzelner Himmelskörper, Gestirn, Stern, a) übh.: α) Sing.: sidus Vergiliarum, Liv.: sidus Veneris, Martis, Plin.: sidus tauri, Sidon.: s. haedorum, Amm.: s. aestivum, solstitiale, Sonne, Mela u. Iustin.: so auch s. aetherium, Ov.: u. sidere inclinato, Plin.: s. lunae, Plin.: s. lunare, Sen. – β) Plur.: illi sempiterni ignes, quae sidera et stellas vocatis, Cic.: sol et luna reliquaque sidera, Cic.: sidera, quae vocantur errantia, Cic. – Arcturi sidera, Verg.: caprae s., Hor.: poet., sidera solis, v. der Sonne selbst, Ov. – b) in Hinsicht des Einflusses auf die Geburt u. die Schicksale des Menschen, sidus natalicium, Cic.: grave sidus habens, Ov.: vivere me duro sidere, Prop. – c) in bezug auf Krankheiten, die man dem Einfluß der Gestirne zuschrieb, afflantur alii sidere, bekommen den Sonnenstich, Plin.: subito fias sidere mutus, Mart. – haud secus quam pestifero sidere icti pavebant, Liv.: loquacitas animos iu venum pestilenti quodam sidere afflavit, Petron. – B) meton.: 1) Sing.: a) die Jahreszeit, quo sidere terras vertere conveniat, Verg.: hiberno sidere, im Winter, Verg.: mutato sidere, in einer anderen Jahreszeit, Verg. – b) der Tag, brumale, Wintertag, kürzester Tag, Ov. – c) das Klima, der Himmelsstrich, die Gegend, patrium, Plin. pan.: tot sidera emensa, Verg.: nec sidus regione viae litusve fefellit, Verg. – d) die Witterung, grave sidus et imber, Sturm, stürmisches Wetter, Ov.: Minervae, Sturm, den Minerva erregt, Verg.: sideraque ventique, Ov.: abrupto sidere nimbus it ad terras, Sturmwolke, Verg.: s. confectum, wenn die Witterung, die ein Gestirn erregt, zu Ende ist, Plin. – 2) Plur.: a) der Himmel, ad sidera missus, Iuven.: ad sidera ferre, bis zum Himmel erheben (= sehr loben), Verg.: alqm evehere in sidera (Ggstz. in Cocyti profunda mergere), Amm.: sideribus regnare, Calp.: ad sidera, hyperbolisch = sehr hoch, auch. bl. = in die Höhe, empor, ad sidera ducti, Prop.: poma ad sidera nituntur, steigen (wachsen) empor, in die Höhe, Verg.: sub sidera lapsae, flogen in die Höhe empor, Verg.: iactant voces ad sidera, Verg.: vertice sidera tangere, Ov., od. ferire, Hor., die Sterne berühren (= groß-, glücklich-, göttlich-, über andere Sterbliche erhaben sein): sub pedibus videt nubes et sidera, ist wirklich ein Gott, Verg. – b) die Nacht, exactis sideribus, Prop.: sidera producere ludo, Stat. – II) übtr.: 1) v. schönen Augen, Sterne, oculi sidera nostra, Prop.: geminum, sua lumina, sidus, Ov. – 2) v. der Schönheit der Gestalt, a) abstr.: puer egregiae praeclarus sidere formae, Stat. silv. 3, 4, 26 (vgl. Hor. carm. 3, 9, 21 sidere pulchrior ille; u. Val. Flacc. 5. 465 sq. Iason, sideris ora ferens). – b) konkret, derStern = der Glanz, die Zier, hoc Macedoniae columen ac sidus, Curt.: o sidus Fabiae, Maxime, gentis, Ov.: terrestria sidera, flores, Ov.: princeps, qui noctis novum sidus illuxit, Curt. – dah. als Schmeichelwort angef. b. Suet. Cal. 13.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Sidus [1] — Sidus (lat., Plur. Sidĕra), Gestirn, Stern, daher: S. volans (S. decidŭum), Sternschnuppe; S. natalicĭum, Geburtsstern, vgl. Astrologie u. Nativität …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Sidus [2] — Sidus (a. Geogr.), Castell nahe bei Korinth, frühzeitig zerstört; beim j. Kassidhi …   Pierer's Universal-Lexikon

  • SIDUS — vicus Corinthi, aut Megaridis navale. Item vicus circa Clazomenas, et alius Rubri maris, et locus Pamphyliae. Steph …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Sidus Iulium — C/ 43 K1 (Komet Caesar) Eigenschaften des Orbits (Simulation) Orbittyp parabolisch Numerische Exzentrizität 1,00 Perihel 0,224 …   Deutsch Wikipedia

  • Sidus Ludoviciana — Datenbanklinks zu Sidus Ludoviciana Stern Sidus Ludoviciana …   Deutsch Wikipedia

  • Sidus — Stjernebillede …   Danske encyklopædi

  • sidus — [akin to Ger Sitte] : custom, moral. Deriv. sidon exercise …   Gothic dictionary with etymologies

  • Bio Sidus — Saltar a navegación, búsqueda Bio Sidus es una empresa argentina de producción de fármacos mediante tecnologías de última generación. La historia de la empresa se remonta a fines de la década del 70, cuando los directivos de Instituto Sidus,… …   Wikipedia Español

  • Georgium Sidus — Geor gi*um Si dus [NL., the star of George (III. of England).] (Astron.) The planet Uranus, so named by its discoverer, Sir W. Herschel. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Georgium Sidus — Uranus U ra*nus ( n[u^]s), n. [L. Uranus, Gr. O yrano s Uranus, o yrano s heaven, sky. Cf. {Uranium}.] [1913 Webster] 1. (Gr. Myth.) The son or husband of Gaia (Earth), and father of Chronos (Time) and the Titans. [1913 Webster] 2. (Astron.) One… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • CAVUM Sidus — apud Solin. c. 27. Exsultant (simiae) novâ Lunâ, tristes sunt cornutô et cavô sidere: est cava et cornuta Luna, quam a nova discernit, quae tamen et ipsa cava nihilominus et corniculata est. Et quidem Graeci μηνοειδῆ et κοίλην quoque vocant, quum …   Hofmann J. Lexicon universale

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”