vestigium

vestigium

vestīgium, iī, n.(aus verstigium zu verro), I) aktiv = das Auftretende = der auftretende untere Teil des Fußes, die Fußsohle, A) eig.: 1) im allg.: qui adversis vestigiis stant contra nostra vestigia, quos ἀντίποδας vocatis, Cic.; vgl. in quo (circulo australi) qui insistunt adversa vobis urgent (gegen euch kehren) vestigia, Cic.: aut est quisquam tam ineptus, qui credat esse homines, quorum vestigia sint superiora quam capita, Lact.: a vestigio ad verticem, Plin. – vestigia ponere graviter, schwer auftreten, Cic. poët. (übrig, s. pōnono. I, 1, a, α). – an Tieren, parandrus bisulso vestigio, mit gespaltenen Hufen, Solin. 30, 25. – 2) die künstliche Fußsohle des Pferdes, das Hufeisen, vestigium equi excussum ungulā, Plin. 28, 263.

B) meton.: AA) die durch die auftretende Fußsohle zurückgelassene Fußtapfe, die Fußspur, Spur, 1) eig. u. übtr.: a) eig.: α) v. Menschen, virilis pedis vest., Vitr.: is hāc iit; hāc socci video vestigium in pulvere, Plaut.: hominis vestigio animadverso, Plin.: vestigia in omnes ferentia partes, Liv.: currentium pes etiamsi non moratur, facit vestigium, Quint.: vestigium facere in foro, das F. betreten, Cic.: so auch vestigium facere in possessione, eine B. betreten, Cic.; vgl. ex eo loco (der Besitzung), ubi impresserit vestigium, deici neminem posse, Cic.: palam professi nusquam inde nisi in patriam vestigium esse moturos, sie würden von der Stelle nirgends anderswohin einen Schritt tun außer in das V., Curt. – vestigiis alqm sequi, Liv., consequi, Cic.: nullum enim vestigium abs te discessurus sum, auf jedem Schritt u. Tritt werde ich dann bei dir sein, Asin. Pollio in Cic. ep.: vestigiis instare, Liv.: negans e re publica esse, vestigium abscedi ab Hannibale, von H. nur eine Spur weit abzugehen, Liv.: patris patruique vestigia premens, auf den F. des V.u.O. stehend, Tac. ann. 2, 14. – deus ille, quem mente noscimus atque in animi notione tamquam in vestigio volumus reponere, wie in eine Fußspur hineinpassen, Cic. de nat. deor. 1, 37. – β) v. Tieren, v. ungulae, Cic. – u. bes. die Spur eines Wildes, die Fährte, scrutari vestigia, Plin.: quarum (alcium) ex vestigiis cum est animadversum a venatoribus, quo se recipere consuerint, Caes.; vgl. qui (wie Spürhunde) eius modi hominum furta odore aut aliquo leviter presso vestigio persequebantur, Cic. – b) übtr., übh. die zurückgelassene Spur, in lectulo decumanae mulieris vestigia videre recentia, Cic.: tergum foedum recentibus vestigiis verberum, Liv.: vestigia cruoris relinquere inter dentium commissuras (vom getrunkenen Stierblut), Scrib. Larg.: frons non calamistri notata vestigiis, Cic. – – 2) bildl.: a) übh.: vestigiis ingredi patris, in die Fußtapfen des V. treten (= ihm nachahmen), Cic.: so auch vestigiis alcis insistere, Cic. u.a. (u. so nimium fraternis vestigiis insistere, Sen. rhet.: u. alienis insistere vestigiis, anderen nachtreten, Quint.): ebenso alcis vestigia persequi, Cic.: alqm ipsius vestigiis persequi, Cic. – b) die zurückgelassene Spur, das Merkmal, Kennzeichen, woran man etwas entdecken kann, vestigia sceleris, avaritiae, Cic.: amoris, Quint.: imprimi quaedam vestigia animo, Quint.: integritas provincialis, cuius ego nuper in Macedonia vidi vestigia non leviter impressa, sed fixa ad memoriam illius provinciae sempiternam, Cic.

BB) (poet.) der ganze untere auftretende Fuß (als unterster Teil des pes, des Fußes), 1) eig.: vestigia nuda sinistri pedis, Ov.: vestigia candida, Catull.: vestigia alba primi pedis (der Vorderbeine), Verg.: u. so prima vestigia (Vorderfüße), Ggstz. pedes clunales, Hinterfüße, Avien.: ursi vestigium carnosum, Tatze, Plin. – 2) übtr., der Fuß eines Felsens, Berges, rupis vestigia Pyrenaeae, Avien. descr. orb. 481; vgl. ibid. 844. 1380.

II) passiv = das Bestandene, Betretene = der Ort, wo jmd. od. etw. steht od. gestanden hat, der Standort, die Stätte, Stelle, 1) eig.: a) übh.: in suo vestigio mori malle, quam fugere, Liv.: haerere afflicti vestigio suo, Liv.: vestigium illud ipsum, in quo ille postremum institisset, Cic.: nusquam te vestigio moveris, rühre dich nicht von der Stelle, Liv. – b) die Stätte einer eingeäscherten Stadt, einer zerstörten Mauer, die Trümmer, Überreste, Ruinen, in vestigiis huius urbis, Cic. Cat. 4, 12: Cremonae vestigia, s. Heräus Tac. hist. 3, 54: semiruta murorum vestigia, Amm. 24, 2, 6. – 2) übtr., die Stelle, der Punkt in der Zeit, der Zeitpunkt, der Augenblick, eodem et loci vestigio et temporis, Cic.: in illo vestigio temporis, Caes.: vestigio temporis, Caes. – dah. adv., e (ex) vestigio, auf der Stelle, im Augenblicke, sogleich, Sulpic. in Cic. ep. u. Caes.: repente e vestigio, Cic.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • VESTIGIUM — a Vestigo, signum est cuiuscumque rei adeo impressum, ut facile deprehendi possit. Virg. Ecl. 4. v. 31. Pauca tamen suberunt priscae vestigia fraudis. Ovid. l. 3. Amor. El. 7. v. 19. Cerne cicatrices, veteris vestigia pugnae etc. Vide Vallam,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Vestigĭum — (lat.), Fußtritt, Fußstapfe, Spur. Vestigia me terent, die Fußstapfen schrecken mich ab, d.h. ich scheue mich weiter zu gehen (sprach der Fuchs zum kranken Löwen in der bekannten Fabel) …   Pierer's Universal-Lexikon

  • vestigium — index indication Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • vestigium — /ve stij ee euhm/, n., pl. vestigia /ve stij ee euh/. Anat. a vestigial structure of any kind; vestige. [1630 40; < L vestigium footprint, trace] * * * …   Universalium

  • Vestigium — Vesti̱gium [aus lat. vestigium = Fußsohle; Fußspur; zurückgelassene Spur] s; s, ...gia: Relikt eines Organs oder Organteils, das sich normalerweise im Laufe der fetalen Entwicklung zurückbildet. Vesti̱gium pro|cẹssus vagina̱lis: durch den… …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • Vestigium — Ves|ti|gi|um das; s, ...gia <aus lat. vestigium »Fußsohle, Fußspur«> Relikt eines Organs od. Organteils, das sich normalerweise im Laufe der fetalen Entwicklung zurückbildet (Med.) …   Das große Fremdwörterbuch

  • Vestigium — rudimentas statusas T sritis gyvūnų raida, augimas, ontogenezė, embriologija atitikmenys: lot. Vestigium ryšiai: platesnis terminas – rudimentinė būklė sinonimas – pėdsakas sinonimas – nesusiformavusi užuomazga …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Vestigium — liekana statusas T sritis embriologija atitikmenys: lot. Vestigium ryšiai: platesnis terminas – liekamoji būklė sinonimas – pėdsakas sinonimas – nesusiformavusi užuomazga …   Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas

  • Vestigium Pedis — Empreinte supposée d un pied de Jésus Christ dans une église de Milan L expression vestigium pedis, issue du Deutéronome (Deut. 28, 56) …   Wikipédia en Français

  • Vestigium pedis — Empreinte supposée d un pied de Jésus Christ dans une église de Milan. L expression vestigium pedis, issue du Deutéronome (Deut. 28, 56) …   Wikipédia en Français

  • Vestigium ductus vitellini — trynio kanalo rudimentas statusas T sritis gyvūnų raida, augimas, ontogenezė, embriologija atitikmenys: lot. Vestigium ductus vitellini ryšiai: platesnis terminas – trynio kojytė …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”