circumdo

circumdo

circum-do, dedī, datum, are, umgeben, I) etw. einem Ggstde. umgeben, umlegen, d.i. etw. um etw. herumlegen, -stellen, -setzen, -wickeln u. dgl. (s. Drak. Liv. 30, 19, 8. Mützell Curt. 3, 2 [4], 2), a) übh.: α) eig.: sarmenta, ligna et sarmenta, Cic.: ignes, Cic.: mit zwei Akk., partes terrae circumdato radices vitis, Cato r. r. 114, 1: tectis ac moenibus subiectos prope iam ignes circumdatosque restinximus, Cic.: umbras, rings umher bieten (v. einem Baume), Prop. – lectis aulaea, Curt.: capiti diadema, Curt.: laevo brachio togae laciniam, Vell.: loricam umeris, Verg.: fasciam iugulo, Cels.: fasciam circa alvum, Cels.: cataplasma ventri, Cels.: u. Pass. poet. mit Acc. was? virgineos circumdata comptus, Lucr. 1, 87. – u. arma umeris, Verg.: vincula collo, Ov.: (im Bilde) muros velut compedes, Liv.: nescio an maiora vincula maioresque necessitates quam captivis vestris fortuna circumdederit, Liv. – brachia collo, Ov.: in der Tmesis, collo dare brachia circum, Verg. – leb. Wesen, c. ministeria principi, Tac.: u. im Pass. medial, hinc patre, hinc Catulo lateri circumdatis, indem der V. zur einen, Katulus zur andern Seite ging, Liv. – β) übtr. (s. Dräger Tac. ann. 16, 25, 5 u. Agr. 20 in.), c. paci egregiam famam, verschaffen, verleihen, Tac.: supremis suis secretum, Tac.: moribus corruptis libidines, zugesellen, Tac.: planctum et lamenta sibi circumdata, habe man um ihn herum entstehen lassen, Tac. – b) insbes., umfriedigend, umstellend, feindl. umzingelnd (bes. als milit. t. t.), rings erbauen, -aufführen, -errichten, -anlegen, -aufstellen (s. Drak. Liv. 30, 19, 8. Mützell Curt. 3, 2 [4], 2), murum, Caes. u. Col.: munitionem, Auct. b. Afr.: munitiones toto oppido (rings um die St.), Hirt. b. G.: turres toto opere (auf der ganzen Linie), Caes.: murum silvae od. nemori, Sen. u. Curt.: fossam cubiculari lecto, Cic.: urbi murum latere cocto, Iustin.: u. (im Bilde) sibi cancellos, Cic. – leb. Wesen, exercitum, Sall.: stationes, Tac.: equites cornibus, Liv.: satellites armatos contioni, Liv.: exercitum hostium castris, Liv.

II) etw. mit etw. umgeben, umringen, umstellen, gew. m. Ang. womit? durch Abl., a) übh.: α) eig.: animum corpore, Liv.: totam arborem flammis, Phaedr. – caput lacernā, Vell.: fauces lanā, Cels.: alqd fasciā, Cels.: se zonā, Suet.: tempora vittis, Ov.: corpus amictu, Ov. – Pass., v. leb. Wesen, ipse agresti duplici amiculo circumdatus, Nep.: senex circumdatus (umkränzt) sertis et delibutus unguento, Sen. rhet.: u. Pass. poet. m. Acc. woran? Sidoniam picto chlamydem circumdata limbo, Verg. Aen. 4, 137. – von Örtl., tertius (sinus) Cauloniam Locrosque circumdat, Mela: regio insulis circumdata, Cic.: ignotis circumdata litora silvis, Prop. – β) übtr.: totam figuram mundi c. omni levitate (mit einer ganz glatten Außenseite), Cic.: alcis pueritiam robore, Tac. – b) insbes., umfriedigend, umstellend oder feindl. umzingelnd (bes. als milit. t. t.), α) eig.: collem multo opere, Sall. fr.: portum moenibus, Nep.: nemus triplici muro, Curt.: omnem aciem suam raedis et carris, Caes.: Othonem vexillis, Tac.: accepti in medium Vitelliani, et circumductos Primus Antonius clementer alloquitur, Tac. hist. 3, 63. – feindl., oppidum (urbem, moenia) vallo od. vallo et (atque) fossā od. vallo fossaque, Sall. u. Liv. (s. Korte Sall. Iug. 23, 1. Drak. Liv. 6, 8, 9. Mützell Curt. 3, 2 [4], 2): oppidum coronā, Liv.: oppidum quinis castris, Caes.: multitudine domum alcis, Nep.: villam statione, Tac.: saltus canibus, Verg. – β) übtr.: exiguis quibusdam finibus totum oratoris munus, Cic.: eminentia cuiusque operis artissimis temporum claustris circumdata, Vell.: minus octoginta annis circumdatum aevum, eingeschlossen, begrenzt, Vell.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • ՇՈՒՐՋ — ( ) NBH 2 0491 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 12c, 13c, 14c նխ. περί (լծ. պար.) ἁμφί circa, circum. Մերձ յամենայն կողմանց. պատելով. պարառութեամբ իւիք ʼի շրջանակն. որ եւ Զ պարառականի. զի նոյն է ասել, Զնովաւ, կամ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • IMPAR Numerus — apud Gentiles olim, in Magicis inprimis eorum sacris, magni habitus. Plin. l. 28. c. 2. Cur impares numeras ad omnia vehementiores credimus? idque in febribus dierum observatione intelligitur. Unde Virgiliana. Pharmaceutria Ecl. 8. v. 73. Terna… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • LICIUM — I. LICIUM civ. et prov. Italiae in Regno Neapolit. quae vulgo Lecce dicitur. Anon. Mon. Casin. in Chron. A. C. 1190. Tancredus Comes Licii, qui apud Troiam cum quibusdam aliis iuraverat fidelitatem Constantiae uxori Henr. Regis Teutonicorum, apud …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PROMETHEUS — Iapeti et Clymenes fil. teste Poeta. Κούρην δ᾿ Ι᾿άπετος καλλίσφυρον Ω᾿κεανίνην Η᾿γάγετο Κλυμένην, καὶ ὁμὸν λέχος εἰσανέβαινεν, Η῾δὲ οἰ Α῎τλαντα κρατερόφρονα γείνατο παῖδα. Τίκτε δ᾿ ὑπερκύδαντα Μενοὶτιον, ἠδὲ Προμηθέα Ποικίλον, αἰολομῆτιν. Filium… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԲԱԿԱՌԵՄ — (եցի.) NBH 1 425 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c, 13c ն. περιλαμβάνω complector, comprehendo Բակ առնուլ. պարփակել. բագձաձել. բովանդակել. ... *Որ կենդանի ասէ, մակաւելի բակառէ, քան թէ որ զմարդնʼʼ. այսինքն ʼի սեռն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԴՐՈՒԱԳԵՄ — (եցի.) NBH 1 0644 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c, 13c ն. περιέχω, κοιλοσταθμέω, ξυλόω cingo, circumdo, circumcamero, contingo Պատել. շուրջ դնել. յօրինել՝ տախտակամած կամ կամարաձեւ. ... *Դրուագել զտունն ոսկւով, կամ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԵՐԲԱԿ — ( ) NBH 2 0415 Chronological Sequence: 9c, 10c ն. ՆԵՐԲԱԿ ԱՌՆՈՒԼ. ՆԵՐԲԱԿԵԼ. ἑγκυκλόω circumdo, cingo. Բակ առնուլ. բակառել. բագձաձել. պարունակել. շուրջ պատել. շրջափակել. *Բագձաձականն՝ պարագայ շրջաւորութեամբն ներբակ առեալ ըստ իրին. որդոն, տուն եւ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԵՐԲԱԿԵՄ — ( ) NBH 2 0415 Chronological Sequence: 9c, 10c ն. ՆԵՐԲԱԿԵԼ. ՆԵՐԲԱԿ ԱՌՆՈՒԼ. ՆԵՐԲԱԿԵԼ. ἑγκυκλόω circumdo, cingo. Բակ առնուլ. բակառել. բագձաձել. պարունակել. շուրջ պատել. շրջափակել. *Բագձաձականն՝ պարագայ շրջաւորութեամբն ներբակ առեալ ըստ իրին. որդոն,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇԱՂԵՄ — (եցի.) NBH 2 0461 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 12c ն. εἱλύω, ἐλίσσω volvo, involvo, voluto συμπλέκω, ομαι implico, complico, connecto, or κυκλόω circumdo, cingo σφίγγω stringo προσομηλέω admoveor.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇՐՋԱԿԱՅԵՄ — (եցի.) NBH 2 0496 Chronological Sequence: Unknown date ն. περίστημι circumdo, cingo. Շուրջ պատելով կայացուցանել՝ ամրացուցանել. *Լերինք սիոնի՝ կողմանք հիւսիսոյ. աստուած լերինս ամրութեան պատեալ՝ շրջակայէ զսիոն, զի ʼի սառնամանեաց հիւսիսոյ, այս ինքն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇՐՋԱՊԱՏԵՄ — (եցի.) NBH 2 0497 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 7c, 8c, 9c, 10c, 11c, 13c, 14c ն. περιβάλλω, κυκλόω, τυχίζω, συνέχω circumdo, munio եւ contineo. Շուրջ պատել. պարփակել. պարունակել. պաշարել. պարսպել. ամրացուցանել. չորս դին պատել. ...… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”