circumfero

circumfero

circum-fero, tulī, lātum, ferre, rings herumtragen, I) im Kreise: a) übh., medial, sol ut circumferatur, sich umdreht, ihre Kreisbahn zurücklegt, Cic. de or. 3, 178: u. so linea circumferens, Kreislinie, Umkreis, Gromat. vet. 5, 10 u.a. – u. übtr., oratio deducta atque circumlata, entwickelte u. periodisch abgerundete (Ggstz. oratio simplex atque illaborata), Quint. 4, 1, 60 – b) prägn. (als t. t. der Religionsspr.), jmd. od. etw. mit etw. zur Sühnung umtragen, mit etw. sühnen (vgl. Bücheler Popul. Iguv. lustr. p. 11), purā undā, Verg. Aen. 6, 229: ohne Ang. womit? facta omnia, Lucil. sat. 2, 16 (nach Büchelers Herstellung): alqm ter pro larvato, Plaut. fr. b. Serv. Verg. Aen. 6, 229: u. so alqam pro cerrita, Plaut. Amph. 776. – II) in einem Umkreise bei dem und jenem umher- od. herumtragen, herumbewegen, a) übh.: α) eig.: caput alcis praefixum hastae, Suet.: arma, sich im Kampfe bald hier-, bald dorthin wenden (vgl. no. β, αα), Curt. 6, 1, 4: clamor circumlatus, d. rings ertönende, Liv. – filium suis manibus, Quint.: laevā clipeum ad ictus, herumfahren lassen, den Streichen bald hier, bald dort entgegenhalten, Curt. – alqm per celeberrimos vicos, Suet.: circa ea omnia templa infestos ignes, Liv.: per pectus et clunes certis ductibus eruditam manum, in geschickten Wendungen herumführen (v. Transchierer), Sen. – ad nutum licentium (der Meistbietenden) circumferri, als Parteigänger sich bald dahin, bald dorthin wenden, umherziehen, Curt. – β) übtr.: αα) handelnd ringsumher od. bald dahin, bald dorthin tragen, -spielen, -verbreiten, incendia et caedes et terrorem, Tac.: terrorem nominis sui late, Flor. – bes. bellum, arma, Liv.: bellum passim, bellum vicatim, Liv.: arma late per orbem terrarum, Flor.: bellum od. arma ad singulas urbes, Liv.: arma orbe toto, Flor. Vgl. Mützell Curt. 6, 1, 4. – ββ) im Munde herumtragen, unter die Leute bringen, verbreiten, Philippi factum atque dictum, Col.: meritum alcis verā praedicatione, Plin. ep.: cum interim illud quidem ingens fama, haec nulla circumfert, Plin. ep. – m. folg. Acc. u. Infin., quae se circumferat esse Corinnam, Ov. am. 2, 17, 29. – b) ein Glied des Körpers, bes. die Augen, herumbewegen, herumdrehen, -wenden, herumfahren-, herumschießen-, herum- oder hinschweifen lassen, tacitos tamquam sua brachia vultus, Ov.: oculos, sich umsehen, umhersehen, Plin. ep.: superbos oculos, Ov.: huc atque huc acies, Verg.: quocumque circumtuli oculos, wohin ich rings meine Augen wendete, Liv.: oculos ad templa deûm, Liv.: dextrā laevāque ad circumstantia agmina oculos manusque, rings hinrichten, Curt.: minaciter truces oculos ad proceres Etruscorum, Liv.: oculos per omnes subiectorum aedificiorum partes, Val. Max.: oculos per totam civitatem, sich im g. St. umsehen, Plin. pan. – c) wie περιφέρειν, zu anderer An- und Einsicht, Gebrauch, Genuß herumtragen, herumgeben, herumreichen, herumgehen lassen, im Passiv = herumgehen, zur An- u. Einsicht, cedo codicem, circumfer, ostende, Cic.: circumferuntur tabulae inspiciendi nominis causā, Cic.: circumfertur sub nomine Caesaris tabula (Verzeichnis) ingens rerum venalium, Plin. pan.: SCtum per omnes Peloponnesi urbes, Liv. – zum Gebrauch, lyra circumfertur in conviviis, Quint. – zum Genuß, mulsum, Plaut.: merum largius, Curt.: poculum circumfertur, Liv.: reliquias (cenae) circumferri iubere, Suet.: c. humani corporis sanguinem in pateris, Sall.: hisce (poculis) etiamnunc in publico convivio potio circumfertur, Varr. LL. – übtr., Caesar circumferens terrarum orbi praesentiā suā pacis suae bona, nach allen Seiten der Welt austeilend (spendend), Vell. 2, 92, 2. – prägn., circumferri, im Publikum umhergehen = allgemein (gewöhnlich) im Gebrauch sein, v. Schriften, Quint. 2, 13, 15; 2, 15, 4. – d) zum eigenen Gebrauch an od. bei od. mit sich herumtragen, bei sich führen, signa Corinthia secum, Plin.: depictum orbem terrarum in membrana contionesque regum ac ducum ex Tito Livio, Suet.: semper et ubique pellem vituli marini, Suet.: pavimenta in expeditionibus, Suet.: capite uniones, gemmas digitis, Plin.: spolia devictarum gentium profundo ventre (v. dem, der den Ertrag der Beute vergeudet hat), Curt. – / Parag. Infin. circumferrier, Prud. c. Symm. 1, 423.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • circunferir — (Del lat. circumferre, circunscribir.) ► verbo transitivo Mantener una cosa dentro de unos límites: ■ circunfirió su intervención a una vaga exposición del tema. SE CONJUGA COMO sentir SINÓNIMO circunscribir limitar * * * circunferir (del lat.… …   Enciclopedia Universal

  • ԾՓԵՄ — (եցի.) NBH 1 1029 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 12c ն. ԾՓԵՄ ԾՓԵՑՈՒՑԱՆԵՄ. ἑπικλίζω inundo περιφέρω circumfero. Տալ ծփիլ. ծուփս յարուցանել. ալէկոծել. տատանել. տարաբերել. յուզել. աղմկել. ... *Ծփեաց զջուրս կարմիր ծովուն ʼի վերայ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԾՓԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (եցի.) NBH 1 1029 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 12c ն. ԾՓԵՄ ԾՓԵՑՈՒՑԱՆԵՄ. ἑπικλίζω inundo περιφέρω circumfero. Տալ ծփիլ. ծուփս յարուցանել. ալէկոծել. տատանել. տարաբերել. յուզել. աղմկել. ... *Ծփեաց զջուրս կարմիր ծովուն ʼի վերայ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՏԱՏԱՆԵՄ — (եցի.) NBH 2 0849 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c ն. περιφέρω circumfero եւ այլն. (իբր տանել ու տանել. կամ սասանել.) Աստանդել. տարուբերել. դեդեւեցուցանել. շարժլել. վարանօք տատամսեցուցանել. *Զձեռս համբարձեալ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՏԱՐԱԲԵՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0850 Chronological Sequence: Unknown date, 9c, 11c, 12c ն. περιστρέφω circumfero. որ եւ ՏԱՐՈՒԲԵՐԵԼ. Այսր անդր տանել բերել. այլայլել. յեղաշրջել. շրջշրջել. յեղյեղել. *Տարաբերէ հողմ զխռիւ այսր անդր: Հողմոյ առեալ զամպն՝ այսր անդր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՏԱՐՈՒԲԵՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0858 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 11c ն. στρέφω, περιστρέφω verso περιφέρω circumfero. Տարաբերել. յեղյեղել. ստէպ երկրորդել. յուզել. խուզարկել. կր. ծփիլ. շարժիլ. տատանիլ. դեգերիլ. երթեւեկել. պատգամաւորիլ. տուրեւառ ունել …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • circunferir — (Del lat. circumfĕro, erre). tr. Circunscribir, limitar. ¶ MORF. conjug. c. sentir …   Diccionario de la lengua española

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”