civitas

civitas

cīvitās, ātis, f. (civis), I) abstr., der Zustand-, die Rechte eines (röm.) Bürgers, das Bürgerrecht, der Bürgerverband, ius civitatis, Cic. u.a.: civitatem petere, Suet.: alqm civitate donare, Cic.: alci civitatem dare, Cic.: civitatem alci negare, Suet.: alqm in civitatem asciscere, Liv., accipere, ascribere, Cic.: in populi Romani civitatem suscipi, Cic.: civitatem adipisci, Cic.: civitatem assequi, Tac.: civitatem consequi beneficio alcis, Cic.: civitatem impetrare, Cic.: civitatem habere, Cic.: civitate carēre, Auct. b. Afr.: civitate mutari (Ggstz. in civitate manere), Cic.: civitatem amittere, Cic.: civitatem adimere, Cic.: non adimitur his civitas, sed relinquitur et deponitur, Cic. – übtr., oratio civitate donata, Quint.: verbo civitatem dare, Suet. – II) concr.: A) die zu einer Gemeinde vereinigte Bürgerschaft und, insofern sie den Staat bildet, der Staat, die Gemeinde, das Volk (er bestehe nun aus einer Stadt u. deren Gebiete od. aus mehreren Städten, versch. von urbs, d.i. dem Inbegriff der Wohnungen sämtlicher Bürger; nur zuw. meton. = urbs. s. no. B), status civitatis, Cic.: civitates aut nationes, Cic.: Tyndaritana nobilissima c., Cic.: c. Helvetia, Caes.: c. Ubiorum, Caes.: c. bene morata et bene constituta, Cic.: c. bellica, Vell.: c. foederata, Cic.: c. maritima, Caes.: civitas potentissima, Nep.: civitates valentiores opibus, Liv.: administratio civitatis, Cic.: civitatem administrare, Cic.: civitates condere novas aut conservare iam conditas, Cic.: civitatem instituere, Cic.: civitatem liberare, Nep.: alqm e civitate eicere, Cic.: civitatem bello persequi, Caes. – übtr., una c. communis deorum atque hominum, Cic.: c. Stoicorum, Tac. – B) meton. = urbs, die Stadt, 1) übh. (s. Heräus Tac. hist. 1, 54, 1. Bünem. Lact. 2, 7, 19), Athenae aut alia quieta civitas, Dolabell. in Cic. ep. 9, 9, 3: c. Lingonum, Tac.: muri civitatis, Tac.: munita c., Iustin.: civitatem incendere, Enn. fr.: civitatem expugnare, Quint.: errare per totam civitatem, Petr. – 2) insbes., wie urbs, die Stadt = Rom u. seine Einwohner, Sen. de ben. 6, 32, 1. Tac. hist. 1, 19, 2; 2, 92, 4; 4, 2, 2. – / Der Genet. Plur. gew. civitatium bei Cic.; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 1. S. 408. – arch. auch ceivitas, Corp. inscr. Lat. 1, 198, 12. 76. 79. 81 (Abl. ceivitate).


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Civitas — ([kiwitas]) (au pluriel civitates) est un nom féminin latin, formé sur civis, « citoyen ». Sommaire 1 Sens du mot en latin 1.1 Citoyenneté 1.2 Communauté de citoyens …   Wikipédia en Français

  • Civitas — Cívitas (Plural: Civitates), wörtlich „Bürgerschaft“, ist das lateinische Wort für eine halbautonome Verwaltungseinheit der mittleren Ebene. Die civitates bestanden stets aus einem städtischen Zentrum nebst Umland und wurden meistens nach ihrem… …   Deutsch Wikipedia

  • Civitas —   [lateinisch] die, /... tates,    1) im Römischen Reich Bezeichnung für die Gesamtheit der Bürger, die Stadt, den Staat, für jedes Gemeinwesen mit den Voraussetzungen bürgerlicher Selbstverwaltung. Bis in die Kaiserzeit war mit Civitas meist die …   Universal-Lexikon

  • Civitas B&B — (Катания,Италия) Категория отеля: Адрес: Via Vittorio Emanuele II 90, 95131 Катания, Ит …   Каталог отелей

  • civitas — CÍVITAS s.n. (În organizaţia provincială romană) Teritoriul unui trib local neroman şi centrul său principal. / < lat. civitas – cetate, stat]. Trimis de LauraGellner, 19.12.2004. Sursa: DN …   Dicționar Român

  • Civĭtas [1] — Civĭtas (lat.), 1) der Inbegriff der Bürger (Cives) einer Stadt, Bürgerschaft; daher 2) die Stadt selbst; 3) die Stadt mit ihrem Gebiet, daher 4) Staat, bes. die kleineren Republiken des Alterthums; 5) Inbegriff der Rechte eines Bürgers, bes. C.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Civĭtas [2] — Civĭtas, Name mehrerer Städte, besonders in Gallien, so: C. Abrtncatārum, alter Name für Avranches, s.d. C. Aquensis, für Ax 1). C. Auscorum, so v. w. Augusta Auscorum. C. Biterrensium, alter Name für Beziers. C. Biturĭgum Viviscorum, so v. w.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Civĭtas — (lat.), im röm. Rechte der Inbegriff der Rechte eines freien Bürgers (civis) im Gegensatze zum freien Ausländer (peregrinus) sowie zur Latinität (s.d.). Nach älterm römischen Recht war das römische Bürgerrecht die Bedingung für die Anteilnahme an …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Civitas — Civĭtas (lat.), Bürgerrecht; auch Bürgerschaft …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Civitas — Civitas, lat., s. civis …   Herders Conversations-Lexikon

  • civitas — index community, state (political unit) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”