molior

molior

mōlior, ītus sum, īrī (moles), I) v. tr. durch angewandte Kraft in Bewegung setzen, von der Stelle-, vom Flecke bewegen, -rühren, fortbewegen, fortschaffen, fortschleudern usw., A) im allg.: a) v. lebl. Objj.: clauda et inhabilia navigia languide, Curt.: maiora onera postremis pedibus, von den Ameisen, Plin.: currum, emportreiben, Ov.: ancoras, aufwinden, lichten, Liv.: naves ab terra, losmachen, Liv.: montes sede suā, Berge versetzen, Liv.: unde horrifer aquilonis stridor gelidus molitur nives, in Masse herweht u. aufhäuft, Acc. fr. – poet., fulmina dextrā, fortschleudern, Verg.: u. so ignem, Verg.: ferrum, schwingen, Ov.: habenas, handhaben, lenken, Verg.: bipennem in vites, schlagen an usw., Verg.: sagittas in pectus, schleudern, Ov. – b) lebende Wesen, deren Körper od. Geist in Bewegung setzen (bringen), ultimas gentes aegre per praefectos suos moliebatur, Curt.: corpora ex somno, aus dem Schlafe reißen, Liv.: animum eius, Liv. 33, 49, 7. – B) prägn.: 1) etwas wankend od. weichen machen, ab-, aufbrechen, sprengen, untergraben, zerstören, obices portarum, Liv.: fores, Tac.: portas, Liv. u. Tac.: clausum aditum domus, Curt.: fundamenta murorum ab imo, Curt.: moliri ima et vertere ferro moenia, Lucan.; vgl. Drak. Liv. 24, 46, 5. – übtr., fidem, den Kredit wankend machen, untergraben, Liv. – 2) den Boden umwühlen, umackern, umgraben, fodiens aut alio genere terram moliens, Colum.: u. so terram altius, Liv.: arva ferro, Lucr.: sabulum aegre moliuntur pedes, durchwaten, Curt.: übtr.: molire animum, bilde den Geist, Ov. art. am. 2, 119. – 3) etwas ins Werk setzen, gründen, schaffen, machen, erbauen, errichten u. dgl., a) konkr. Objj.: muros, arcem, Verg.: aditum per saxa, bahnen, Curt.: aedem, Flor.: nidos biformi accessu, Solin.: hoc opus (die schwebenden Gärten), Curt.: classem, Verg.: mille navium classem et exercitus, Curt.: in lapidibus ac parietibus et tectis moliendis occupati, im Auftürmen u. Aufbauen von usw., Sen. – absol., ubi ad moliendum clitellae defuerant, zum Anlegen des Bollwerks nicht ausgereicht hatten, Liv. – übtr., flumen stagnat insulasque molitur, läßt entstehen, setzt an, Curt.: stridor aquilonis molitur nives, erzeugt, Acc. fr. – b) abstr. Objj. = unternehmen, beginnen, schaffen, ictus, Curt.: aditum, Curt., viam, Verg., bahnen: nulla opera, Cic.: iter, fortsetzen, Cic.: super sua laude laborem, das mühsame Werk bestehen, Verg. – 4) ein Unternehmen, eine Tat usw. im Werke haben, mit etw. umgehen, auf etw. hinarbeiten, etw. beabsichtigen, im Schilde führen, zu bewerkstelligen suchen, vorhaben, erstreben, quid ille in praeda molitus sit, Cic.: nihil est quod moliare, dein Bemühen ist vergeblich, Cic.: moliri crimina et accusatorem, anstiften, Tac.: Histricum bellum, Liv.: defectionem, Liv.: peregrinum regnum, Liv.: multa, Nep. – sibi opem, Verg.: struere et moliri alci aliquid calamitatis, Cic.: alci insidias, Cic.: bellum Antipatro, Curt.: sibi imperium, für sich nach der Herrschaft trachten, Tac.: letum patruelibus, Ov. – gratiam ab alqo, Petron. – id moliri, ut etc., Cic.: id moliri clam atque struere, ut etc., Liv.: id agere ac moliri coepit, ut etc., Liv.: nihil aliud moliri, quam ut etc., Nep. – mit folg. Infin., mundum efficere moliens deus, Cic. Tim. § 13: de quo molimur aliquid exquisitius dicere, Cic. or. 37: quae populus Carthaginiensis in nostram civitatem facere molitus est, ea etc., Liv. 29, 27, 4: u. so Amm. 23, 1, 7. Augustin. epist. 159, 4 u. serm. 1, 1. Val. Flacc. 3, 491 u. 6, 625. – 5) einen Zustand erregen, erwecken, erzeugen, moram, Verg.: morbos, Verg.: somnum, facultatem vorandi, Cels. – haec fere maxime sunt in animis iudicum oratione molienda, amor odium iracundia invidia etc., Cic. – II) v. refl., sich in Bewegung setzen, sich von der Stelle (vom Flecke) bewegen, -rühren, sich von der Stelle (vom Flecke) zu rühren suchen, sich abmühen, sich abarbeiten, a) eig.: viden ut misere moliuntur! nequeunt complecti satis, v. zwei Ringern, Plaut.: dum moliuntur, dum conantur, annus est, Ter.: pompa moliebatur, Apul.: evolabat iam e conspectu fugiens quadriremis, cum etiam ceterae naves suo in loco moliebantur, sich noch auf ihrem Flecke rührten, sich abarbeiteten, Cic. – horā amplius iam in demoliendo signo permulti homines moliebantur, arbeiteten (mühten) sich ab, Cic. – m. Ang. von wo? moliens hinc Hannibal, aufbrechend, Liv.: moliri a od. ab terra, vom Lande abstoßen od. abzustoßen suchen (v. Schiffen u. Schiffahrern), Liv. – u. m. Ang. wohin? erat insula, in quam gladiatores navibus molientes (sich heranarbeitend) Germani nando praelabebantur, Tac. – b) übtr.: agam per me ipse et moliar (mich rühren), Cic.: – / Synk. Imperf. molibar, Ov. met. 2, 582. – Parag. Infin. molirier, Lucr. 5, 931 (934).


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Milkin — Recorded in many spellings including Milligan, Milliken, Millikens, Milikin, Millican, Milkin, Milkins, Mullikin, and Mulligan, and possibly other forms, this interesting surname of Irish origin is a form of the pre 10th century Gaelic O… …   Surnames reference

  • Milkins — Recorded in many spellings including Milligan, Milliken, Millikens, Milikin, Millican, Milkin, Milkins, Mullikin, and Mulligan, and possibly other forms, this interesting surname of Irish origin is a form of the pre 10th century Gaelic O… …   Surnames reference

  • Milliken — Recorded in many spellings including Milligan, Milliken, Millikens, Milikin, Millican, Milkin, Milkins, Mullikin, and Mulligan, and possibly other forms, this interesting surname of Irish origin is a form of the pre 10th century Gaelic O… …   Surnames reference

  • Millican — Recorded ine spellings of Milligan, Milliken, Milikin, Mulligan, Mullikin, Millican and possibly other forms, this interesting surname of Irish origin is an anglicized form of the pre 10th century Gaelic O Maolagain, although also widely recorded …   Surnames reference

  • Milligan — Recorded in the spellings of O Milligan, Miligan, Milliken, Milikin, Mulligan, Mullikin, Millican and possibly other forms, this interesting surname of Irish origin is an anglicized form of the pre 10th century Gaelic O Maolagain, although also… …   Surnames reference

  • μέλλω — (ΑM μέλλω) 1. προτίθεμαι, σκοπεύω, έχω στον νου μου να κάνω κάτι («ἐγὼ κτενεῑν ἔμελλον πατέρα τὸν ἐμόν», Σοφ.) 2. (το γ εν. ενεστ. και πρτ. ενεργ. και μέσ. ως απρόσ.) α) μέλλε πρόκειται να... ή είναι ενδεχόμενο να... ή είναι πεπρωμένο να... β)… …   Dictionary of Greek

  • μοχλός — Απλή μηχανή, που αποτελείται γενικά από ένα άκαμπτο σώμα με δυνατότητα περιστροφής γύρω από έναν άξονα ή ένα σημείο του άξονα κάτω από την επίδραση δύο ανταγωνιστικών δυνάμεων (η κάθε μία δηλαδή αντίθετη προς την περιστροφή που θα προκαλούσε η… …   Dictionary of Greek

  • ԱՐՈՒԵՍՏԱԳՈՐԾԵՄ — (եցի.) NBH 1 0372 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 12c ն. ἑπιτεχνόομαι fabrico, molior Ըստ արուեստի եւ ճարտարութեամբ գործել, կազմել. յօրինել. *Որ ինչ միանգամ բնութիւնս արուեստագործեաց: Ի ձեռն երանգոցն եւ դեղոցն արոեստագործեալ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՈՒԵՍՏԱԿԵՄ — (եցի.) NBH 1 0372 Chronological Sequence: 5c, 6c, 8c, 9c, 11c, 12c, 13c, 14c ն. τεχνάω, ἑπιτεχνίζω, τεκνιτεύω, τεκταίνω artificiosa fabricor, arte molior, commentior որ եւ ԱՐՈՒԵՍՏԱԳՈՐԾԵԼ. Ըստ արուեստի շինել, յօրինել, կազմել, ճարտարապետել,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳՈՒՆ — ( ) NBH 1 0580 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 12c, 13c, 14c ԳՈՒՆ ԳՈՐԾԵԼ կամ ԴՆԵԼ. σπουδάζω, πειράομαι, ἁσκέω եւն. operam do, studeo, molior, navo եւ այլն. Ջան, ճիգն, փոյթ ʼի մէջ առնուլ. ջանալ, հնարիլ. աշխատիլ. բուռն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԵՐԿՆԵՄ — (եցի.) NBH 1 0697 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ն. եւ չ. ὡδίνω parturio, in partu doleo Երկամբք ծնանել, եւ կրել զցաւ ի ծնանելն. տղաբերքի ցաւ քաշել. *Ընդէ՞ր երկնեցեր զիս: Եւ ի սառա, որ երկնեացն զմեզ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”