moneo

moneo

moneo, uī, itum, ēre (vgl. memini, mens), jmd. an etw. denken machen, I) durch Ansprache an das Gedächtnis, jmd. an etw. denken lassen, erinnern, mahnen, Terentiam de testamento, Cic. ad Att. 11, 16, 5. – II) durch Ansprache an die Erkenntnis, Einsicht, jmd. an etw. erinnern, A) eig.: 1) im allg.: a) = jmdm. etw. zu bedenken geben, jmd. auf etw. aufmerksam machen, wegen etw. Vorstellungen machen, ihn freundlich bedeuten, belehren, ihm zu beherzigen geben, ihn zurechtweisen, warnen, ihm Winke u. Mahnungen geben, m. Genet., alqm temporis ac necessitatis, Tac. – m. de u. Abl., alqm de retinenda Sestii gratia litteris, Cic. – m. Acc. der Sache, u. zwar gew. nur m. allg. Acc. eines Pronom., quod saepe monui, Quint.: selten mit besonderem, fraudem tyranni ut moneant, Val. Flacc. – m. Acc. der Pers.u. allg. Acc. der Sache, id ipsum, quod me mones, quatriduo ante ad eum scripseram, Cic. ad Att. 14, 19, 1; vgl. Cic. ep. 3, 3, 1: u. im Passiv m. Acc. der Sache, nec ea, quae ab ea (a natura) monemur, audimus, Cic. de amic. 88. – m. Acc. u. Infin., monet rationem frumenti esse habendam, Hirt. b. G.: tantum moneo, neque uberioris provinciae neque aetatis magis idoneum tempus, si hoc amiseris, te esse ullum umquam reperturum, Cic.: m. vorhergeh. dopp. Acc., si te unum illud monuerimus, artem sine assiduitate dicendi non multum iuvare, Cornif. rhet. 1, 1: im Passiv, cum Phocion moneretur, Nicanorem Piraeo insidiari, Nep. – mit folg. indir. Fragesatz, moneo, quid facto opus sit, Ter.: monet, quo statu sit res, Liv. – absol., ea (mater) filium monuit, Nep.: monere alii, alii hortari, Sall.: sequi bene monentem (Hannibalem), Liv.: eaque (auctoritas) adhibeatur ad monendum, Cic.: Partiz. monens subst., bene monenti oboedire, auf wohlgemeinten Rat hören, Liv. 22, 29, 8: alioquin abibunt in vanum monentium verba, Sen. ep. 94, 17. – b) mit Hinweisung auf die dadurch bezweckte Entschließung od. Handlung = jmdm. etw. anraten, zu etw. raten, mahnen, ermahnen, zureden, auffordern, veranlassen, res monet, Plaut.: m. allg. Acc. der Sache, v. Lebl., monere hoc, Ter.: id quod res monebat, Sall. – m. ut u. Konj., Pompeium monere, ut magnam infamiam fugiat, non desistimus, Cic.: ut coram moneret senatum, ut Persei conatis obviam iret, Liv.: v. Lebl., tempora monent, ut satisfaciat, quibus debet, Cic. – mit bl. Coniunctiv, moneo, praedico, ante denuntio, abstineant manus, Cic.: sed eos hoc moneo, desinant furere, Cic.: monuit Pyrrhum, caveret insidias, Sen. ep. 120, 6: moneo, regnorum gaudia temet dedoceas, Stat. – m. ne u. Konj., abraten, abmahnen, warnen, moneri visus est, ne id faceret, ab eo, quem etc., Cic.: v. Lebl., immortalia ne speres, monet annus, Hor. – m. Infin., quae (pietas) erga patriam officium conservare moneat, Cic.: soror monet succurrere Lauso Turnum, Verg.: v. Lebl., ratio ipsa monet amicitias comparare, Cic.: alio properare tempus monet, Sall.: res monet cavere ab illis, Sall. – 2) insbes.: a) jmd. in etw. bedeuten = ihm etw. vorsagen, eingeben, labor erat parentibus parvulos adulantia verba edocere: reddebant illi, quae monebantur (ihnen vorgesagt wurde), Plin. pan.: offae monent, helfen meinem Gedächtnisse nach, Plaut. mil. 49. – v. göttl. Eingebungen, tu vatem, tu, diva, mone, Verg.: velut divinitus mente monita agens, Liv.: hoc moneas, precor, Ov.: somnio monitus, Suet. – b) etw. andeuten, auf etw. im voraus aufmerksam machen = etw. vorausverkündigen, vorhersagen, de alqa re, Cic.: alqd, Verg.: v. Weissagevögeln usw., Verg. u. Amm. – B) übtr.: 1) jmd. durch Züchtigung zurechtweisen, züchtigen, ähnlich unserem einen Denkzettel geben, Tac. ann. 5, 9. – 2) jmd. zur Tätigkeit auffordern, antreiben, remigem tubā, Sen. poët.: canes audaces, Prop. – / Synk. Konj. Pers. moneris, Pacuv. tr. 30: monerint, Pacuv. tr. 112. Lucil. 653. – parag. Infin. Präs. Pass. monerier, Plaut. capt. 396 u. mil. 881. – Partiz. subst., monita, ōrum, n., s. bes.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Monéo — Moneo Logo de Moneo : un « m » dans un porte monnaie stylisé, accompagné du texte « moneo » dans lequel le « e » est remplacé par le symbole de l’euro (€). La police d’écriture utilisée est Handel Gothic. Moneo… …   Wikipédia en Français

  • Moneo — may refer to: José Rafael Moneo, a Spanish architect. Moneo Atreides, a fictional character in the 1981 novel God Emperor of Dune Mon€o, a French debit card system. This disambiguation page lists articles associated with the same title. If an …   Wikipedia

  • Moneo — steht für: den Nachnamen folgender Persönlichkeiten: Rafael Moneo, spanischer Architekt Sonstiges: Ein Modell der elektronischen Geldbörse in Frankreich, siehe Moneo (Elektronische Geldbörse) Di …   Deutsch Wikipedia

  • Moneo — Moneo, es una localidad situada en la provincia de Burgos, comunidad autónoma de Castilla y León (España) , comarca de Merindades, partido judicial de Villarcayo, ayuntamiento de Medina de Pomar. Contenido 1 Población 2 Situación 3 Historia …   Wikipedia Español

  • Moneo — Moneo, Rafael …   Enciclopedia Universal

  • Moneo — Logo de Moneo : un « m » dans un porte monnaie stylisé, accompagné du texte « moneo » dans lequel le « e » est remplacé par le symbole de l’euro (€). La police d’écriture utilisée est Handel Gothic. Moneo… …   Wikipédia en Français

  • Moneo Atreides — is a fictional character in the Dune universe created by Frank Herbert. He is featured in the 1981 novel God Emperor of Dune . The name Moneo is the Latin word meaning I warn .Fictional biographyMajordomo Moneo Atreides (13,610 13,728) is one of… …   Wikipedia

  • Moneo Atreides — Monéo Atréides Monéo Atréides Personnage de Dune …   Wikipédia en Français

  • Moneo Atréides — Monéo Atréides Monéo Atréides Personnage de Dune …   Wikipédia en Français

  • Monéo Atréides — Personnage de fiction apparaissant dans Dune …   Wikipédia en Français

  • Moneo, Rafael — b. 1937, Tudela (Zaragoza)    Architect    Moneo began his career working under two great architects, Sáenz de Oiza in Madrid and Jorn Utzon in Denmark. He won a scholarship from the Spanish Academy in Rome in 1963 and remained there for the next …   Encyclopedia of contemporary Spanish culture

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”