triumvir

triumvir

triumvir, virī, m. (tres n. vir), der Triumvir, Plur. triumvirī (auch tresviri u. III viri geschr.), ein aus drei Mitgliedern bestehendes Beamtenkollegium, die Dreimänner, Triumvirn, I) (tresviri) als Vorsteher über die Gefängnisse, Plaut. Amph. 156 u.a. – II) triumviri coloniae deducendae od. agro dando od. agro dividendo od. agris dividendis od. agro assignando (od. agrarii, s. unten Sing.), zur Abführung der Kolonisten und zur Verteilung der Äcker unter diese, tr. col. ded., Liv. 4, 11, 5; 6, 21, 4; 8, 16, 14 u.a.: tr. agr. dando, Liv. 3, 1, 6: tr. agro div., Liv. epit. 58 u. 59: tr. agr. ass., Liv. 21, 25, 3 (vgl. Corp. inscr. Lat. 12, 643 III VIRI A.I.A., d.i. triumviri agris iudicandis assignandis): Sing. triumvir coloniis deducendis, Sall. Iug. 42, 1: triumvir coloniae deducendae, Corp. inscr. Lat. 1, 538: triumvir agris dividendis, Flor. 3, 14, 6: triumvir agrarius, Liv. 27, 21, 10: cum triumvir coloniam deduxisset, Cic. Brut. 79: tresviri, Liv. 32, 2, 6. – III) triumviri capitales od. carceris lautumiarum, Oberkerkermeister, die die Aussicht über die Staatsgefängnisse führten, die Strafen (Stäupung u. Hinrichtung durch den Strang) vollziehen zu lassen u. über die öffentliche Sicherheit u. Ruhe zu wachen hatten, Cic. or. 156. Liv. 25, 1, 10; 39, 14, 10. Pompon. dig. 1, 2, 2. § 30: triumviri carceris lautumiarum, Liv. 32, 26, 27: triumviris opus est, comitio, carnifice, Sen. contr. 7, 1 (16), 22: Sing. triumvir capitalis, Ascon. Cic. Mil. § 19 H.p. 32, 20 Kiessl. u. Corp. inscr. Lat. 11, 6163: bl. triumvir, Val. Max. 5, 4, 7. Ascon. Cic. Mil. § 19 H.p. 32, 24 u. 26 Kiessl. Vgl. auch den Scherz Ciceros Cic. ep. 7, 13, 2 (s. Trēverī). – IV) triumviri epulones, s. 1. epulo. – V) triumviri mensarii, drei Kommissäre zur Regulierung der Gelder, Liv. 23, 21, 6; 24, 18, 12; 26, 36, 8 (§ 11 bl. triumviri gen.). – VI) triumviri monetales, Münzherrn, Münzmeister, Pompon. dig. 1, 2, 2. § 29: sonst triumviri auro, argento, aeri flando, feriundo gen., Cic. ep. 7, 13, 2 (vgl. Treveri). – VII) triumviri nocturni, die zur Nachtzeit für die Sicherheit vor Feuersgefahr zu sorgen, daher auch den Befehl über die vigiles nocturni hatten, Paul. dig. 1, 15, 1. Val. Max. 8, 1. damn. 6 (wo Singul.). – VIII) triumviri (tresviri) rei publicae constituendae, die zur Beruhigung des Staates vereinigten Antonius, Lepidus u. Oktavianus, Liv. epit. 120 (wo tresviri r.p.c.). Gell. 14, 7, 5: bl. triumviri, Suet. Aug. 36; Tib. 4, 2: Sing. triumvir rei p. const., Gell. 3, 9, 4: triumvir rei publicae, Nep. Att. 12, 2. Vell. 2, 88, 1: bl. triumvir, Suet. Aug. 9. Plin. 33, 50. – IX) zur Aushebung von Rekruten, Liv. 25, 5, 6. – X) triumviri sacris conquirendis donisque persignandis, um die Heiligtümer zusammenzusuchen u. die Weihgeschenke aufzuzeichnen, Liv. 25, 7, 5. – XI) triumviri reficiendis aedibus Fortunae matris Matutae intra portam Carmentalem, sed et Spei extra portam, quae priore anno incendio consumptae fuerant, Liv. 25, 7, 6. – XII) in den Munizipien, die aus drei Mitgliedern bestehende oberste Behörde, Sing. Cic. Clu. 38: III vir Bovillensium, Corp. inscr. Lat. 14, 2413. – / Nomin. triumvir (neben duumvir) auch (aber ohne Beleg) angeführt von Prisc. de fig. num. § 32. p. 416, 31 K. u. de accent. § 24. p. 523, 31 K. – Abl. Sing., C. Caecilius pro triumviro quater, Corp. inscr. Lat. 8, 7986: Genet. Plur. gew. triumvirûm, Cato oratt. fr. 40. no. 3. Corp. inscr. Lat. 1, 198. lin. 13. Gav. Bass. b. Gell. 3, 9, 4.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • triumvir — TRIUMVÍR, triumviri, s.m. (În Roma antică) Fiecare dintre cei trei membri ai triumviratului. [pr.: tri um ] – Din lat., fr. triumvir. Trimis de claudia, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  triumvír s. m. (sil. tri um ), pl. triumvíri Trimis de siveco, 10 …   Dicționar Român

  • triumvir — [ trijɔmvir ] n. m. • 1507; mot lat., du génitif trium virum « de trois hommes » ♦ Antiq. Magistrat, commissaire romain chargé, conjointement avec deux collègues, d une branche de l administration. ♢ Spécialt Chacune des trois personnalités… …   Encyclopédie Universelle

  • triumvir — one of three men in the same office or of the same authority, 1570s, from L. triumvir, from Old L. phrase trium virum, genitive plural of tres viri three men, from tres three + viri, plural of vir man (see VIRILE (Cf. virile)) …   Etymology dictionary

  • Triumvir — Tri*um vir, n.; pl. L. {Triumviri}, E. {Triumvirs}. [L., fr. res, gen. trium, three + vir a man. See {Three}, and {Virile}.] (Rom. Antiq.) One of tree men united in public office or authority. [1913 Webster] Note: In later times the triumvirs of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • triumvir — Triumvir. s. m. L un des trois hommes qui gouvernerent conjointement la Republique Romaine aprés la mort de Jules Cesar, qui estoient, Antoine, Octave & Lepide. C estoit un des Triumvirs …   Dictionnaire de l'Académie française

  • triumvir — [trī um′vir] n. pl. triumvirs or triumviri [trī um′vi rī΄] [L, back form. < trium virum, gen. pl. of tres viri, three men < tres,THREE + vir, a man (for IE base see WEREWOLF)] 1. in ancient Rome, any of a group of three administrators… …   English World dictionary

  • Triumvir — Ein Triumvirat – abgeleitet von lat. tres viri („drei Männer“), die Bezeichnung stammt eigentlich von einem partitiven Genitiv, so z. B. Caesar est trium vir(or)um,[1] daher triumvir – bezeichnet ein Bündnis von drei Personen, die gemeinsame… …   Deutsch Wikipedia

  • Triumvir — Tri|ụm|vir 〈[ vir] m.; s od. n, n〉 Mitglied eines Triumvirats * * * Tri|ụm|vir, der; s u. n, n [lat. triumvir (Pl. triumviri), zu: tres (Gen.: trium) = drei u. vir = Mann]: (in der römischen Antike) Mitglied eines Triumvirats. * * * Trịumvir  … …   Universal-Lexikon

  • triumvir — (tri om vir) s. m. 1°   Terme d histoire romaine. Magistrat chargé, conjointement avec deux collègues, d une partie de l administration.    Triumvirs monétaires, intendants de la monnaie.    Triumvirs criminels, juges qui connaissaient des crimes …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • triúmvir — tudi triumvír a m (ȗ; ȋ) pri starih Rimljanih 1. vsak od treh uradnikov, ki opravljajo skupno javno službo: voliti triumvire / denarni triumviri ki vodijo kovanje denarja 2. vsak od treh oblastnikov, ki si med seboj delijo oblast: triumvir… …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • Triumvir — Triumvirat Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Monarchie romaine 753 – 509 av. J. C. République r …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”